به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

پرمصرف های گاز نقره داغ می شوند

تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۶۰۱۳۴

بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرانه مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی در ایران به شکل قابل‌توجهی بالاست. دلایل مختلفی از جمله پایین بودن قیمت گاز، استاندارد نبودن ساختمان‌ها و وسایل گاز سوز، اتلاف انرژی در شبکه‌ی تولید و توزیع و مسائل دیگر برای این امر مطرح می‌شود.

عدم مصرف درست گاز در کشورمان به کسری تراز آن در فصل زمستان، قطع گاز صنایع عمده، استفاده غیراقتصادی از سوخت‌های مایع همچون گازوئیل و مازوت در نیروگاه‌ها و آلودگی‌های محیط زیستی منجر می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این امر زیان‌های اقتصادی قابل‌توجهی بر اقتصاد کشور تحمیل می‌کند. تمامی این واقعیات لزوم مدیریت مصرف گاز را در کشورمان بیش از پیش مطرح کرده است.

اعمال سیاست‌های قیمتی از جمله تعرفه گذاری پلکانی و دریافت مالیات از پرمصرف‌های طبقات مرفه از جمله راهکار‌هایی است که برای این امر می‌توان در نظر گرفت.

نظرات آلبرت بغزیان را به عنوان یک کارشناس اقتصادی و استاد اقتصاد دانشگاه تهران در خصوص دلایل بالا بودن شدت مصرف انرژی در بخش خانگی در کشورمان و راهکار‌های مدیریت مصرف گاز در این بخش جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

بغزیان درباره دلایل بالا بودن مصرف انرژی در کشورمان نسبت به سایر کشور‌ها گفت: واقعیت این است که انرژی در کشور ما  نسبت به چیز‌های دیگر بسیار ارزان است. کشور‌هایی مانند ترکیه یا کشور‌های اروپایی که واردکننده‌ گاز هستند و این ماده‌ی ارزشمند را با قیمت بالایی می‌خرند، در مصرف آن صرفه جویی می‌کنند.

به گفته او، شواهد نشان می‌دهد که مصرف گاز در بخش خانگی کشورمان نسبت به سایر کشور‌ها بالاست.وقتی می‌خواهیم مقایسه‌ای بین میزان مصرف گاز در کشور خودمان با کشور‌های دیگر داشته باشیم باید شاخص‌های متعددی را مدنظر قرار دهیم. به این موضوع باید دقت داشته باشیم که اروپا برای بسیاری از مصارفش از برق استفاده می‌کند. نیروگاه‌های آن‌ها با برق یا انرژی هسته‌ای کار می‌کند و گاز مصرف نمی‌کنند. تمامی این مسائل در پایین بودن مصرف گازشان موثر است.

بغزیان ادامه داد: با وجود تمامی ملاحظاتی که در بالا مطرح کردیم، مصرف گاز در کشور ما در بخش خانگی بالاست و این امر می‌تواند ناشی از الگوی غلط مصرف باشد. قیمت پایین گاز هم ممکن است در این اضافه مصرف دخیل باشد. واقعیت این است که گاز و بنزین نسبت به دیگر چیز‌ها در کشور ارزان است و همین امر باعث شده که مردم تلاشی در راستای صرفه جویی نداشته باشند.

او با بیان اینکه روش‌های مختلفی برای مدیریت مصرف وجود دارد، گفت: بهینه سازی وسایل گرمایشی و سرمایشی، استفاده از انرژی‌های جایگزین و اعمال سیاست‌های قیمتی از جمله‌ این راهکار‌ها هستند.
این استاد اقتصاد دانشگاه تهران می گوید: عرضه‌ی گاز با قیمت واقعی به مردم باعث می‌شود، کم کم آن‌ها به فکر روش‌های بهینه سازی مصرف بیفتند. به عنوان مثال استفاده از وسایل کم مصرف از جمله‌ی راهکار‌هایی است که امکان دارد مردم برای مدیریت مصرف شان به آن‌ها روی بیاورند. حتی ممکن است افراد به فکر دریافت آموزش‌هایی بیفتند که هدررفت انرژی شان را کاهش دهد.

او با بیان اینکه فرهنگ سازی در استفاده‌ی صحیح انرژی و مدیریت مصرف گاز اثر گذار است، گفت: وقتی قیمت بالا می‌رود، مطالب زیادی در رسانه‌ها در مورد مصرف صحیح گاز ایجاد خواهد شد که تأثیری بسزایی در فرهنگ سازی خواهند داشت.

 استاد اقتصاد دانشگاه تهران می‌گوید: هم اکنون قیمت‌های نسبی به هم خورده است. به طوریکه مثلاً قیمت خانه به مراتب نسبت به قیمت یک متر مکعب گاز گران‌تر است، بنابراین مصرف کنندگان انگیزه‌ای برای صرفه جویی نمی‌بینند. این ضرب المثل که می‌گوید، هر که بامش بیش، برفش بیشتر می‌تواند در زمینه‌ی دریافت هزینه‌ی گاز کاربرد داشته باشد. کسی که مصرف بیشتری دارد و از امکانات بالاتری برخوردار است، باید هزینه‌ی بیشتری نسبت به کسانی که مصرف کمتری دارند، بپردازد.

به گفته او، از نظر اجرایی با توجه به اینکه در فصول سرد، مصرف بخش خانگی و تجاری افزایش جدی پیدا خواهد کرد، تعرفه گذاری پلکانی پرمصرف‌ها که با نرخ‌های تصاعدی به دریافت هزینه گاز اقدام می‌شود، در زمینه کنترل و مدیریت مصرف بسیار مهم است و از طرفی نیز نگرانی‌ای برای اقشار کم درآمد یا کسانی که مصرف معقولی دارند، ایجاد نمی‌کند چرا که اضافه قیمت‌ها در مصارف بالا و برای مشترکان پرمصرف اعمال می‌شود و کسانی که مصارف بالایی دارند، پرداختی بیشتری خواهند داشت. 

بغزیان گفت: بررسی‌های دقیقی باید انجام دهیم که دهک‌های بالا و پرمصرف چقدر هزینه‌ی گاز بپردازند تا جنبه‌ی بازدارندگی برایشان داشته باشد. باید توجه داشته باشیم که فشار اعمال سیاست‌های قیمتی بر پرمصرف‌ها و دهک‌های بالا به طبقات پایین جامعه منتقل نشود. دریافت مالیات از کسانی که مصرف بالایی دارند روش مناسبی است و یک نوع اعمال سیاست قیمتی بر پرمصرف‌ها محسوب می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی اقتصاد و انرژی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: تعرفه گاز قیمت گاز بخش خانگی مدیریت مصرف اعمال سیاست مصرف گاز راهکار ها پرمصرف ها کشور ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۶۰۱۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۲۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف می‌شود

علی حسینی عضو شورای ملی زعفران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، به موضوع قیمت زعفران در بازار، وضعیت صادرات و تولید زعفران و علل قاچاق پرداخت.

وضعیت قیمت زعفران در بازار چگونه است؟

حسینی: هم اکنون زعفران در دست کشاورزان و صادرکنندگان نیست و تنها عوامل بازارگردان با احتکار زعفران در انبارها اقدام به گران فروشی می کنند.

صادرکنندگان و تولیدکنندگان نقشی در بازار زعفران ندارند و از آنجاکه هیچ نهاد نظارتی در بازار نیست، سودجویان و عوامل واسطه زعفران های مانده در انبارها را با قیمت های نجومی دد بازار عرضه می کنند که اختلاف معناداری با قیمت خرید محصول از کشاورزان دارد. آمارها حاکی از آن است که کشاورزان حداقل هرکیلو زعفران را با نرخ ۳۰ میلیون و حداکثر ۴۳ میلیون تومان فروختند.

با توجه به آنکه گردانندگان بازار دلالان هستند که با خرید و نگهداری زعفران در انبارها بدنبال سودهای نجومی هستند، از این رو نمی توان پیش بینی راجع به بازار داشت.

تقاضا از سوی تجار خارجی برای خرید طلای سرخ ایرانی چگونه است؟

حسینی: با توجه به نوسان قیمت زعفران در بازار، قاچاقچیان در کنار دلالان اقدام به سودجویی می کنند به طوریکه زعفران تاریخ گذشته و مانده در انبارها را به آن سوی مرزها قاچاق می کنند که این امر اعتبار بزرگترین تولیدکننده زعفران را دچار خدشه می کند.

صادرکنندگان با ریسک بالا اقدام به صادرات می کنند چراکه بازگشت ارز به سامانه نیما با مشکلاتی روبروست که همین امر بر رونق قاچاق دامن زده است.

بنابر آمار سالانه افغانستان ۶۷ تن زعفران صادر می کند، درحالیکه تولید زعفران این کشور کمتر از ۲۰ تن است که این امر بدان معناست که بخشی از زعفران های قاچاق شده به این کشور به اسم زعفران افغانستان صادر می شود. براین اساس مشکلات قاچاق زعفران باید عارضه یابی و رفع شود.

سالانه چه میزان زعفران کشور به بازارهای هدف قاچاق می شود؟

حسینی: آمارها حاکی از آن است که سالانه ۱۰ تن زعفران به آن سوی مرزها قاچاق می شود و از آنجا که حداکثر تاریخ انقضا زعفران ۳ سال از زمان برداشت است، قاچاقچیان زعفران های تاریخ گذشته مانده در انبارها را به آن سوی مرزها قاچاق می کنند که این امر آسیب جدس به آینده زعفران می زند چراکه با از دست دادن بازارها زیان قابل جبران نیست.

اکثر زعفران های قاچاق، زعفران هایی هستند که تاریخ مصرف آنها گذشته است که در شرایط کنونی با ورود دلالان به بازار خطر هشدار تشدید قاچاق زعفران را می دهیم.

پتانسیل تولید چه میزان زعفران در کشور وجود دارد؟

حسینی: بنابر آمارهای اعلامی سطح زیرکشت زعفران در استان های خراسان بیش از ۱۲۰ هزارهکتار است که براین اساس پتانسیل تولید بیش از هزارتن محصول در کشور وجود دارد، درحالیکه تولیدفعلی زعفران در کشور ما یک چهارم تا یک پنجم این میزان است که براین اساس منابع و انرژی کشور برای تولید کمتر از ۳۰۰ تن زعفران صرف می شود.

آمارها حاکی از آن است که سالانه ۲۰ تا ۲۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف و مابقی صادر می شود. در شرایط کنونی که کمتر از ۳۰۰ تن زعفران تولید می شود، این احتمال وجود دارد که ۱۰ تا ۱۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف شود.

بنابر آمار طلای سرخ ایران به ۶۰ تا ۶۸ کشور دنیا صادر می شود، اما اگر مشکلات عارضه یابی شود، می توان سهم بیشتری داشت. به عنوان مثال سالانه ۶۰ تن زعفران به امارات صادر می کنیم، درحالیکه حداکثرمصرف ۵ تن است و ۵۵ تن دیگر را مجدد به اسم خود صادر می کنند. درحالیکه ما باید آن کشورها را شناسایی کنیم و مستقیما خود صادرات داشته باشیم، اما متاسفانه سالهاست غفلت کرده ایم.

اگر استراتژی دقیقی برای تولید و صادرات زعفران را در نظر بگیریم به مرور هم می توان از خام فروشی جلوگیری کرد.

عملکرد تولید زعفران در هکتار چقدر است؟

حسینی: بنابر آمار تا دهه ۶۰ در هرمتر مربع ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلی گرم یعنی بیش از نیم گرم و معادل ۶ تا ۷ کیلو در هکتار تولید داشتیم، درحالیکه تولید فعلی کمتر از ۲ کیلو در هکتار است که علت این امر باید بررسی و رفع شود چراکه آیندگان از ما طلب می کنند.

با توجه به آنکه قدمت تولید زعفران در کشور ما به ۳ هزار سال پیش بازمی گردد،آیا کافی نیست که در این خصوص تمهیداتی داشته باشیم چرا که فرصت های زیادی را از دست دادیم و برای کشوری که بیش از ۹۰ درصد تولید زعفران دنیا را در اختیار دارد، این موضوع زیبنده نیست.

با توجه به افزایش قیمت زعفران و ورود دلالان در سطح بازار و تشدید قاچاق به آن سوی مرزها بعید است که میزان صادرات به ۲۸۶ تن سال گذشته برسد.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی